مقالات

تابلو برق

تابلو برق (Electrical Panel) یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های الکتریکی است که وظیفه توزیع، کنترل و حفاظت از برق در یک ساختمان، کارخانه یا تأسیسات را بر عهده دارد. تابلو برق‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که جریان الکتریکی را از منبع اصلی به مدارهای مختلف توزیع کنند و همچنین امکان کنترل و نظارت بر این جریان‌ها را فراهم آورند.

اجزای اصلی تابلو برق:

  • کلیدهای قطع و وصل (Circuit Breakers): این کلیدها برای محافظت از مدارها در برابر جریان‌های بیش از حد و اتصال کوتاه استفاده می‌شوند. در صورت بروز خطا، این کلیدها به صورت خودکار مدار را قطع می‌کنند.

 

  • رله‌ها (Relays): رله‌ها تجهیزات الکترومکانیکی هستند که برای کنترل مدارهای الکتریکی با استفاده از سیگنال‌های کم‌توان استفاده می‌شوند.

 

  • فیوزها (Fuses): فیوزها نیز برای محافظت از مدارها در برابر جریان‌های اضافی استفاده می‌شوند، با این تفاوت که در صورت بروز خطا، خود فیوز سوخته و باید تعویض شود.

 

  • شمش‌های توزیع (Busbars): شمش‌های توزیع برای توزیع جریان برق در تابلو به کار می‌روند. این شمش‌ها معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم هستند و وظیفه انتقال جریان از منبع به کلیدها و تجهیزات دیگر را دارند.

 

  • ترمینال‌ها (Terminals): ترمینال‌ها نقاط اتصال کابل‌ها و سیم‌ها به تجهیزات داخل تابلو برق هستند.

 

  • کنترلرها و تجهیزات اندازه‌گیری: این تجهیزات شامل ولت‌متر، آمپرمتر، فرکانس‌متر و غیره هستند که برای مانیتورینگ و کنترل وضعیت جریان و ولتاژ در تابلو استفاده می‌شوند.

 

  • سیم‌ها و کابل‌ها: این اجزا برای انتقال جریان برق بین تجهیزات مختلف داخل تابلو و همچنین به و از تابلو به کار می‌روند.

 

  • ترانسفورماتورها: برای تغییر سطح ولتاژ و جریان در سیستم‌های الکتریکی استفاده می‌شوند.

 

 

  • نشانگرها و ابزارهای اندازه‌گیری: مانند ولت‌متر، آمپرمتر و فرکانس‌متر که برای نظارت بر ولتاژ، جریان و فرکانس برق استفاده می‌شوند.

 

  • کنترلرها و تایمرها: برای اتوماسیون و زمان‌بندی عملکرد تجهیزات برقی.

 

 

  • کابل‌ها و شینه‌ها: برای توزیع و انتقال برق بین اجزای مختلف تابلو.

انواع تابلو برق:

  • تابلو برق توزیع (Distribution Board): این نوع تابلو برای توزیع برق به مدارهای مختلف در یک ساختمان یا تأسیسات استفاده می‌شود. تابلو برق توزیع معمولاً شامل چندین کلید قطع و وصل است که هر کدام به یک مدار خاص متصل هستند.

 

  • تابلو برق اصلی (Main Panel): تابلو برق اصلی برق را از منبع اصلی (مانند شبکه برق یا ژنراتور) دریافت کرده و به تابلوهای توزیع و مدارهای مختلف توزیع می‌کند.

 

  • تابلو برق کنترل (Control Panel): این تابلوها برای کنترل و مانیتورینگ فرآیندها و تجهیزات مختلف در صنایع استفاده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند شامل PLC (کنترل‌کننده منطقی برنامه‌پذیر)، رله‌ها و تجهیزات مانیتورینگ باشند.

 

  • تابلو برق اتوماسیون (Automation Panel): این تابلوها برای اتوماسیون فرآیندهای صنعتی و تجاری به کار می‌روند و شامل تجهیزات پیشرفته‌ای مانند PLC، HMI (رابط انسان و ماشین)، سنسورها و محرک‌ها هستند.

 

  • تابلو برق موتور (Motor Control Center, MCC): این نوع تابلو برای کنترل و حفاظت از موتورهای الکتریکی استفاده می‌شود و شامل استارترهای موتور، رله‌ها و کلیدهای حفاظتی است.

 

  • تابلوهای فشار ضعیف (LV): برای توزیع و کنترل برق در ولتاژهای پایین (کمتر از 1000 ولت) استفاده می‌شوند. این تابلوها در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنایع سبک کاربرد دارند.
  • تابلوهای فشار متوسط (MV): برای ولتاژهای بین 1 تا 36 کیلوولت استفاده می‌شوند. این تابلوها در صنایع بزرگ و توزیع برق در مقیاس وسیع کاربرد دارند.
  • تابلوهای فشار قوی (HV): برای ولتاژهای بالاتر از 36 کیلوولت استفاده می‌شوند. این تابلوها در ایستگاه‌های برق و شبکه‌های توزیع برق بزرگ استفاده می‌شوند.
  • تابلوهای کنترل و اتوماسیون: شامل تجهیزات کنترل، نظارت و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی می‌باشند. این تابلوها معمولاً شامل PLC‌ها (کنترلرهای منطقی برنامه‌پذیر) و سیستم‌های SCADA می‌باشند.
  • تابلوهای توزیع: برای توزیع برق به مدارهای مختلف در یک ساختمان یا تأسیسات استفاده می‌شوند.

 

  • تابلوهای موتور کنترل (MCC): برای کنترل و مدیریت موتورهای الکتریکی در تأسیسات صنعتی استفاده می‌شوند

کاربردهای تابلو برق:

  • –  توزیع برق در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی: تابلو برق‌ها وظیفه توزیع جریان برق به مدارهای مختلف در این ساختمان‌ها را دارند.

    –  حفاظت از مدارها و تجهیزات: با استفاده از کلیدهای قطع و وصل، فیوزها و رله‌ها، تابلو برق‌ها مدارها را در برابر جریان‌های اضافی و خطاهای الکتریکی محافظت می‌کنند.

    –  کنترل و مانیتورینگ فرآیندها: در صنایع، تابلو برق‌ها برای کنترل و مانیتورینگ ماشین‌آلات و فرآیندهای تولید به کار می‌روند.

    –  مدیریت بار و توزیع بهینه: تابلو برق‌ها می‌توانند به مدیریت و توزیع بهینه بار الکتریکی کمک کنند تا کارایی سیستم افزایش یابد و از اتلاف انرژی جلوگیری شود.

    ساختمان‌های مسکونی و تجاری: برای توزیع و مدیریت برق در سیستم‌های روشنایی، گرمایش، تهویه و سایر تجهیزات برقی.

    – صنایع: برای کنترل و توزیع برق در ماشین‌آلات صنعتی، خطوط تولید و فرآیندهای اتوماسیون.

    – تأسیسات برق: در نیروگاه‌ها، ایستگاه‌های توزیع و پست‌های برق برای مدیریت و توزیع برق در شبکه‌های بزرگ.

    – زیرساخت‌ها: در پروژه‌های زیرساختی مانند مترو، فرودگاه‌ها، بنادر و سایر تأسیسات عمومی.

     

     

    نکات مهم در طراحی و نصب تابلو برق:

    –  انتخاب تجهیزات مناسب: باید از تجهیزات مناسب با ظرفیت و ویژگی‌های مورد نیاز استفاده شود.

     – رعایت استانداردها و مقررات: طراحی و نصب تابلو برق باید مطابق با استانداردها و مقررات محلی و بین‌المللی باشد.

    –  تهویه مناسب: تابلو برق باید به گونه‌ای نصب شود که تهویه مناسبی داشته باشد تا از گرم شدن بیش از حد تجهیزات جلوگیری شود.

    –  دسترسی آسان: تابلو برق باید در محلی نصب شود که به راحتی قابل دسترسی برای تعمیر و نگهداری باشد.

     

    تابلو برق‌ها نقش بسیار مهمی در ایمنی، کارایی و مدیریت سیستم‌های الکتریکی دارند و انتخاب، طراحی و نگهداری مناسب آن‌ها می‌تواند به بهبود عملکرد و طول عمر تجهیزات الکتریکی کمک کند.

     

    تابلو برق یا تابلو توزیع، یک جعبه یا محفظه‌ای است که تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی را به منظور کنترل، توزیع و حفاظت از سیستم‌های برقی در خود جای می‌دهد. تابلوهای برق نقش مهمی در مدیریت و توزیع ایمن برق در ساختمان‌ها، تأسیسات صنعتی و شبکه‌های توزیع برق ایفا می‌کنند. این تابلوها می‌توانند به صورت دستی یا خودکار عمل کنند و بسته به نوع کاربرد و نیاز، طراحی‌های مختلفی داشته باشند.

     

    تابلوهای برق با توجه به نیازهای خاص هر پروژه می‌توانند به صورت سفارشی طراحی و ساخته شوند تا بهترین عملکرد و ایمنی را فراهم کنند.

     

    تابلو برق یک ساختار فلزی یا پلاستیکی است که اجزای مختلف سیستم برقی را در خود جای داده و آن‌ها را محافظت می‌کند. تابلو برق‌ها در ساختمان‌ها، صنایع، ایستگاه‌های نیروگاهی، سفینه‌ها، وسایل نقلیه، و سایر مکان‌هایی که نیاز به توزیع و کنترل برق دارند، استفاده می‌شوند. این تابلوها می‌توانند شامل اجزای مختلفی مانند قطعات سوئیچ‌گیری، رله‌ها، فیوزها، محافظ‌ها، کنترلرها، ترانس‌ها، تجهیزات نمایشگر و کنترلی، و دیگر تجهیزات الکتریکی باشند.

     

وظایف و کاربردهای تابلو برق:

1- توزیع برق: تابلو برق وظیفه توزیع برق از منبع اصلی (مانند شبکه برق یا ژنراتور) به انواع مختلف بارها و تجهیزات را بر عهده دارد.

 

2- حفاظت برق: از طریق استفاده از رله‌ها، فیوزها، محافظ‌ها و سیستم‌های حفاظتی دیگر، تابلو برق از خطراتی مانند افزایش ولتاژ، جریان بیش از حد، کوتاه‌زدن و … محافظت می‌کند.

 

3- کنترل برق: تابلو برق می‌تواند برای کنترل و مدیریت عملکرد تجهیزات مختلف الکتریکی نظیر موتورها، پمپ‌ها، و سایر دستگاه‌های الکتریکی استفاده شود.

 

4-  نمایش اطلاعات: برخی از تابلوهای برق دارای نمایشگرهایی هستند که اطلاعاتی مانند ولتاژ، جریان، توان، و وضعیت عملکرد تجهیزات را نشان می‌دهند.

 

5- کنترل از راه دور: بعضی از تابلوهای برق دارای سیستم‌های کنترل از راه دور هستند که اجازه می‌دهند تا اپراتورها از دور عملکرد تجهیزات را کنترل و مانیتور کنند.

 

6- ادغام سیستم‌های مختلف: در برخی موارد، تابلو برق می‌تواند برای ادغام و هماهنگی بین سیستم‌های مختلف مانند سیستم‌های برقی، مکانیکی، و اتوماسیونی استفاده شود.

 

7- حفظ امنیت: تابلو برق باید به طور صحیح طراحی و نصب شود تا از نظرات الکتریکی و ایمنی مطابق با استانداردهای مربوط محافظت کند.

تابلو برق‌ها بر اساس نیازها و استفاده‌های خاص، می‌توانند در اندازه‌ها، طراحی‌ها، و ویژگی‌های مختلفی تولید شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *